Η ανοσμία από τον φοβερό ιό (συνέχεια)

 Ο φόβος των εταιρειών παραγωγής αρωμάτων είναι ο φοβερός (γνωστός και ως υπερφονικός) ιός να προκαλέσει σταδιακά ανοσμία σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού! Αυτό γιατί η ανοσμία αποτελεί συχνό σύμπτωμα της λοίμωξης από κορωνοϊό και εφόσον η κορωνίαση ανήκει στην κατηγορία των γριπών, κάποιος μπορεί να νοσήσει πολλές φορές! Συνεπώς, αν την γλυτώσει μια – δυό φορές, μπορεί να την πάθει την τρίτη!

Ισχύει κάτι τέτοιο? Δυστυχώς, ναι. Αν νοσήσει κάποιος ή αν εμβολιαστεί, αποκτά προσωρινή και όχι μόνιμη ανοσία. Αυτό σημαίνει πως μπορεί να προσβληθεί πολλές φορές στη ζωή του από τον φοβερό ιό! Κάθε φορά που θα νοσεί, θα έχει διαφορετικά συμπτώματα, πράγμα που δεν αποκλείει την περίπτωση εγκατάστασης μόνιμης ανοσμίας ή υποσμίας!

Ας δούμε ποια είναι η δική μου γνώμη. Πιστεύω ότι η παροδική ανοσμία οφείλεται σε βλάβη – δυσλειτουργία των περιφερικών υποδοχέων της όσφρησης που βρίσκονται στη μύτη. Ο κορωνογιός προκαλεί έντονη φλεγμονώδη αντίδραση και γι’ αυτό έχουμε το χαρακτηριστικό «μπούκωμα». Η φλεγμονή αυτή δεν προκαλεί πάντα «φράξιμο» στη μύτη, αλλά προκαλεί την παραγωγή κυτοκινών (κυρίως TNF & IL-1) που προξενούν βλάβη στους υποδοχείς της όσφρησης. Πιστεύω ότι η βλάβη αυτή είναι συνήθως αναστρέψιμη. Σε σπάνιες περιπτώσεις η ζημιά είναι μόνιμη και κυρίως όταν προκληθεί επιπλοκή, όπως σοβαρή ιγμορίτιδα.

Στις περιπτώσεις λοιπόν, που για την ανοσμία φταίει το μπούκωμα, η πρόγνωση είναι θετική και οι πιθανότητες να αποκατασταθεί η όσφρηση μεγάλες.

Όπως όλες οι γρίππες, έτσι και η κορωνίαση προκαλεί άσηπτες μηνιγγίτιδες – εγκεφαλίτιδες. Ο πονοκέφαλος – ζάλη είναι τα συμπτώματα προσβολής του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ). Συνήθως, οι φοβεροί ιοί ταξιδεύουν στο ΚΝΣ μέσω των νευρώνων της όσφρησης – γεύσης. Αυτό σημαίνει πως το κέντρο της όσφρησης μπορεί να πληγεί από έναν φοβερό ιό! Αν πάθει μεγάλη ζημιά το κέντρο της όσφρησης, τότε η ανοσμία θα είναι μόνιμη!

Νομίζω λοιπόν, πως οι περιπτώσεις μόνιμης ανοσμίας οφείλονται σε βλάβη του ΚΝΣ (κυρίως του κροταφικού φλοιού) και όχι της βλεννογόνου της μύτης. Έχει πχ παρατηρηθεί ότι ο πονοκέφαλος (κατά την διάρκεια της κορωνίασης) συνδέεται συχνότερα με την ανοσμία.

Λίγα λόγια για τις διαταραχές όσφρησης

 Ένα από τα συχνότερα συμπτώματα της λοίμωξης από τον φοβερό ιό, είναι η ανοσμία. Σημαίνει ότι για κάποιο χρονικό διάστημα καταργείται η όσφρηση. Μπορεί να έχουμε και αγευσία, αλλά συνήθως πρόκειται για απλή διαταραχή όπου αυξάνεται η γεύση του πικρού.

Η συχνότερη αιτία της ανοσμίας είναι οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Αν η διαταραχή διαρκέσει για πολλούς μήνες, συνήθως είναι μη αναστρέψιμη και δυστυχώς, δεν υπάρχει ειδική θεραπεία.

Οι γρίππες ανέκαθεν προκαλούσαν ανοσμία. Έχω δει περιπτώσεις που η διαταραχή κατέστη μόνιμη είτε με ολική είτε με μερική (υποοσμία). Υπάρχουν και περιπτώσεις παροσμίας όπου δηλ. ο πάσχων αντιλαμβάνεται ως άσχημη οποιαδήποτε μυρωδιά! Η περίπτωση αυτή είναι η χειρότερη γιατί συχνά προκαλεί αγχώδη διαταραχή! Η αγχολυτική φαρμακευτική αγωγή έχει σχετικά μικρό αποτέλεσμα γιατί δεν μπορεί να αφαιρέσει τα επεισόδια παροσμίας.

Γράφουν οι ερευνητές ότι ο φοβερός ιός κορωνοϊός προκαλεί μόνιμη ανοσμία στο 20% των περιπτώσεων. Με την έως τώρα εμπειρία μου, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Η παροδική ανοσμία χαρακτηρίζει την κορωνίαση, αλλά η μόνιμη είναι σπάνια.

Η κορωνίαση πλήττει ιδιαίτερα την ρινική βλεννογόνο παρόλο που η μύτη δεν «φράζει» τελείως. Υπάρχει όμως, ρινόρροια (τρέχει νερό), αίσθημα καύσου (κάψιμο) και φυσικά το χαρακτηριστικό μπούκωμα! Όσο διαρκούν τα παραπάνω συμπτώματα, η οσμή πάει περίπατο!

Σε κάποιες περιπτώσεις, η άσχημη μυρωδιά γίνεται αντιληπτή ως ζέστη και τα αρώματα ως δροσιά! Αυτό έχει ενδιαφέρον γιατί μπορεί να συνδέεται με τον προϊστορικό άνθρωπο! Την εποχή εκείνη, πολλοί άνθρωποι επέλεγαν να ζουν στους πάγους και να ντύνονται με προβιές, για λόγους υγείας! Στις ζεστές περιοχές τα μικρόβια αναπτύσσονταν γρήγορα και οι λοιμώξεις ήταν πολλές. Άσε που υπήρχαν και κουνούπια! Αντίθετα, στους πάγους τα μικρόβια ήταν λίγα και τα τρόφιμα διατηρούνταν για μεγάλο χρονικό διάστημα!

Μπορεί λοιπόν, η γενετική μνήμη μας να έχει συνδυάσει τον καύσωνα με κάτι το άσχημο και την δροσιά με κάτι το θετικό!

Ποια είναι η αντιμετώπιση της ανοσμίας? Η θεραπεία είναι η ίδια με αυτήν της κορωνίασης: υπομονή θα περάσει! Στις περισσότερες περιπτώσεις η οσμή επανέρχεται όταν αποκατασταθεί πλήρως η ρινική βλεννογόνος. Αυτό μπορεί να γίνει εβδομάδες μετά το αρνητικό κορωνοτέστ. Υπομονή λοιπόν!

Πτώσεις στο έδαφος ηλικιωμένων

 

Οι πτώσεις στο έδαφος των ηλικιωμένων είναι πολύ συχνές (ο λαός λέει “ο γέρος ή από πέσιμο θα πάει ή από χ…”). Το κεφάλαιο αυτό όμως, είναι πολύ - πολύπλοκο γιατί εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και συχνά ανίατες αιτίες.

1) πτώσεις λόγω απώλειας συνείδησης (λιποθυμία)

Η συχνότερη αιτία των πτώσεων αυτών είναι τα “υποτασικά επεισόδια” δηλ, η ανεπάρκεια παροχής αίματος στον εγκέφαλο. Σε νέα άτομα αυτό οφείλεται σε ορθοστατική υπόταση ή σε “βαγοτονία” δηλ, δυσλειτουργία του πνευμονογαστρικού νεύρου. Μπορεί να τύχει και σε ηλικιωμένους, αλλά πρέπει να υπάρχει σχετικό ιστορικό. Αν δεν υπάρχει, κοιτάζουμε μήπως οφείλεται σε αντιυπερτασικά φάρμακα ή σε αναιμία. Στην συνέχεια ζητούμε καρδιολογικό έλεγχο για το ενδεχόμενο καρδιακής αρρυθμίας που προκάλεσε την ισχαιμία (μείωση παροχής αίματος). Αν η καρδιά είναι εντάξει, ψάχνουμε τις καρωτίδες! Αν και εδώ δεν βρούμε σημαντική στένωση, τότε πιθανότατα φταίει ο “glomus carotideus”. Πρόκειται για ένα εξάρτημα που έχει τοποθετήσει ο Θεός στις καρωτίδες για να ρυθμίζει την πίεση του αίματος ανάλογα με την θέση της κεφαλής. Αν δηλ, κάθομαι και σηκωθώ απότομα, τότε θα πρέπει το αίμα να αυξήσει την πίεσή του ώστε να φτάσει στο κεφάλι. Στους ηλικιωμένους, συχνά το εξάρτημα αυτό χαλάει και δυστυχώς δεν υπάρχει ανταλλακτικό. Η μόνη λύση είναι να προσέχουν και να σηκώνονται αργά. Στο χωριό μου έδεναν ένα σχοινί στο ταβάνι πάνω από το κρεβάτι ώστε να το κρατά η ηλικιωμένος και να σηκώνεται σιγά – σιγά!

Αν τώρα η λιποθυμία δεν είχε αιμοδυναμικό αίτιο, ψάχνουμε την εγκεφαλική λειτουργία για το ενδεχόμενο επιληπτικού τύπου διαταραχής. Αυτό σημαίνει πως ο εγκέφαλος “βραχυκύκλωσε”, σταμάτησε να λειτουργεί στιγμιαία και προκλήθηκε η πτώση. Το βραχυκύκλωμα μπορεί να οφείλεται σε μικρό εγκεφαλικό, σε αιμοδυναμική διαταραχή ή σε πιο σπάνιες αιτίες όπως διαταραχή ηλεκτρολυτών και όγκοι. Η διάγνωση γίνεται με το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα. Αν το ΗΕΓ δείξει κάτι, τότε προχωράμε σε αξονική εγκεφάλου ώστε να διαπιστώσουμε αν συνέβη κάποιο εγκεφαλικό ή κάτι άλλο που προκάλεσε την διακοπή της λειτουργίας του εγκεφάλου.

Φυσικά, σε πολλές περιπτώσεις συνυπάρχουν πολλά από τα παραπάνω!

2) πτώσεις λόγω διαταραχής της ισορροπίας.

Για να σταθεί ο άνθρωπος στα πόδια του χρειάστηκαν πολύπλοκοι μηχανισμοί παρ’ όλο που μας φαίνεται απλό! Η ισορροπία για να ρυθμιστεί σωστά, δέχεται πληροφορίες από ολόκληρο το σώμα μας κυρίως μέσω της εν τω βάθει αισθητικότητας. Αρκεί σε κάποιον να μουδιάσουν οι πατούσες του και δεν θα μπορεί να περπατήσει σωστά! Υποδοχείς που σχετίζονται με την ισορροπία υπάρχουν στον αυχένα, αλλά και στα ιγμόρεια. Συχνά η ζαλάδα προκαλείται από αυχενικό ή ιγμορίτιδα. Φυσικά, πρωτεύον είναι ο ρόλος του αιθουσαίου συστήματος που βρίσκεται μέσα στο αυτί. Πρόκειται για τρία αλφάδια, ένα σε κάθε επίπεδο. Αν κάποιο από τα αλφάδια αυτά φράξει και δεν κινείται ελεύθερα το υγρό, τότε προκαλείται ίλιγγος με αποτέλεσμα αλλού να πατάμε και αλλού να βρισκόμαστε! Ο εγκέφαλος λοιπόν, λαμβάνει πληροφορίες από όλους αυτούς τους υποδοχείς, τις επεξεργάζεται και μετά ρυθμίζει την ισορροπία μας. Σε έναν ηλικιωμένο είναι πολύ συχνό να δυσλειτουργεί ο εγκέφαλος, συνήθως λόγω λευκοεγκεφαλοπάθειας και μικροεγκεφαλικών. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν οι πληροφορίες που φτάνουν σ’ αυτόν είναι σωστές, δεν τις επεξεργάζεται επαρκώς και δεν μπορεί να ρυθμίσει την ισορροπία. Συχνά συνδυάζονται και διαταραχές κινητικότητας (βάδισης). Ο ηλικιωμένος βαδίζει με αστάθεια (αδυναμία βάδισης σε ευθεία γραμμή) ή παρουσιάζει παρκινσονισμό (νόσο Πάρκινσον ή κάτι που μοιάζει με Πάρκινσον). Όλα αυτά σημαίνουν ότι ο ηλικιωμένος δεν μπορεί να κρατήσει την ισορροπία του αν αλλάξει απότομα κατεύθυνση, αν σκοντάψει κάπου ή αν το έδαφος είναι ανώμαλο. Σε κάποιες περιπτώσεις συμβαίνουν τα λεγόμενα drop attacks τα οποία θεωρείται ότι οφείλονται σε κυκλοφοριακή ανεπάρκεια. Ο ηλικιωμένος αισθάνεται σαν να τον σπρώχνει κάποιος και πέφτει αιφνίδια στο έδαφος! Όλες οι περιπτώσεις εγκεφαλικής εκφύλισης δεν έχουν ουσιαστική θεραπεία και δυστυχώς δεν μπορούμε να προστατέψουμε τους ασθενείς...

Φυσικά, σε πολλές περιπτώσεις συνυπάρχουν πολλά από τα παραπάνω!

Απομυελινωτικού τύπου ευρήματα στις μαγνητικές

 

Ένα από τα πλέον συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι να κάνει κάποιος μια μαγνητική εγκεφάλου για οποιονδήποτε λόγο και σε αυτήν να φανούν στην λευκή ουσία “εστίες υψηλής έντασης σήματος στις Τ2”. Με δεδομένο ότι τα ίδια φαίνονται και στην σκλήρυνση κατά πλάκας, ο ασθενής παθαίνει πλάκα!

Τα περισσότερα όμως, από αυτά τα ευρήματα χαρακτηρίζονται “μη ειδικά” δηλ. δεν έχουν σαφείς απεικονιστικούς χαρακτήρες απομυελινωτικής νόσου και τρέχα γύρευε τι τα προκάλεσε!

Κατ’ αρχάς θα πρέπει να χορηγηθεί παραμαγνητική ουσία γιατί αν την προσλαμβάνουν οι εστίες αυτές, τότε μάλλον πρόκειται για οξείες φλεγμονές της λευκής ουσίας του εγκεφάλου, άρα η σκλήρυνση κατά πλάκας μπαίνει στις πιθανές διαγνώσεις. Διαφορετικά, αν δεν υπάρχει πρόσληψη, οι εστίες είναι λίγες και δεν έχουν “ειδική απεικονιστική εικόνα”, το πιθανότερο είναι να πρόκειται για “τυχαία ευρήματα” και να μην έχουν καμιά κλινική συνέπεια στην υγεία του ασθενούς.

Παρόμοιες εστίες μπορεί να φανούν και σε άλλες παθολογίες όπως πχ οι ρευματοπάθειες. Πρόκειται για εστίες “απομυελίνωσης” δηλ. βλάβης της μυελίνης (λευκής ουσίας) του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η θέση των βλαβών αυτών στην μαγνητική, μπορεί να βοηθήσει στην διάγνωση.

Για να γίνει η σωστή διάγνωση χρειάζεται μια προσεκτική κλινική εξέταση με το ιστορικό του ασθενούς και συμπληρωματικές εξετάσεις όπως τα οπτικά προκλητά δυναμικά. Αν υπάρχει αμφιβολία, πρέπει να γίνει οσφυονωτιαία παρακέντηση και να ληφθούν υπόψιν τα ευρήματα, όπως ο δείκτης IgG.

Το θέμα περιπλέκεται αν ο ασθενής δεν είχε ποτέ συμβατή συμπτωματολογία και οι εστίες δεν προσλαμβάνουν παραμαγνητική ουσία. Σημαίνει ότι δεν είναι “ενεργές” άρα πρόκειται για παλιές βλάβες δηλ. για ουλές! Αυτό όμως, δεν αποκλείει την σκλήρυνση κατά πλάκας και συνήθως, ζητούμε παρακλινικό συμπληρωματικό έλεγχο.

Όμως, επειδή ο ασθενής δεν έχει συμβατά συμπτώματα και συχνά πρόκειται για άτομα που φοβούνται για την υγεία τους, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί! Μου έχουν τύχει περιπτώσεις που οι εστίες πράγματι οφείλονταν σε παλιά ασυμπτωματικά επεισόδια (ώσεις) της σκλήρυνσης κατά πλάκας, αλλά οι ασθενείς ήταν κλινικά υγιέστατοι! Η δική μου συμβουλή ήταν να μην κάνουν τίποτα εκτός από περιοδικό έλεγχο με μαγνητική, ώστε να διαπιστωθεί πιθανή εξέλιξη. Όσοι με άκουσαν, πήγαν καλά.

Υπήρξαν όμως και αυτοί που έτρεξαν σε άλλους γιατρούς για να το ψάξουν περισσότερο! Η διάγνωση επιβεβαιώθηκε με οσφυονωτιαία παρακέντηση και άρχισαν να παρουσιάζουν συμπτωματολογία, πολλές φορές σοβαρή!

Γιατί έγινε αυτό? Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που όπως και τα υπόλοιπα αυτοάνοσα, εξαρτάται πολύ από την ψυχική μας διάθεση. Αν κάποιος είναι χαλαρός (“τραλαλά” λέγεται επιστημονικά), δύσκολα θα συμβεί “ώση”, δηλ. επίθεση των αντισωμάτων στην μυελίνη του ΚΝΣ και βλάβη της. Αν αντίθετα είναι τρομαγμένος, στενοχωρημένος, αγχωμένος και τα ρέστα, η πιθανότητα ώσης είναι μεγάλη. Τα περισσότερα από τα κλινικά προβλήματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας εμφανίζονται σε περιόδους στεναχώριας! Γι αυτό το λόγο, συνιστώ πάντα παρακολούθηση από ειδικό ψυχολόγο.

Βέβαια, η θέση του γιατρού είναι δύσκολη. Αν ακολουθήσει τον δρόμο της παρακολούθησης χωρίς φαρμακευτική αγωγή, μπορεί να συμβεί μια σοβαρή ώση και να του ζητήσουν ευθύνες! Είναι λοιπόν, απαραίτητο να εξηγήσει στον ασθενή την κατάσταση χωρίς να τον τρομάξει!

H ανοια

 

Άνοια σημαίνει «έκπτωση των ανωτέρων νοητικών λειτουργιών πέραν του αναμενόμενου για την ηλικία». Συγκεκριμένα, όλοι μας ενώ γερνάμε, χάνουμε εγκεφαλικά κύτταρα με αποτέλεσμα να μην έχουμε τις ίδιες νοητικές ικανότητες με πριν. Η μαθησιακή ικανότητα φθίνει με το πέρασμα των ετών. Εγώ πχ, όταν σπούδαζα έπιανα πουλιά στον αέρα, τώρα δεν μπορώ να πιάσω ούτε κουτσή κότα! Επίσης, φθίνει η «πλαστικότητα» του εγκεφάλου, δηλ η ικανότητα προσαρμογής του. Γι’ αυτό οι γέροι αλλάζουν δύσκολα γνώμη και είναι κολλημένοι στα παλιά.

Φυσικά, η ταχύτητα με την οποία φθίνουν οι νοητικές λειτουργίες είναι διαφορετική από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αν όμως κάποιος ξεφεύγει από τον μέσο όρο και «χάνει» πολύ, λέμε ότι πάσχει από άνοια!

Το πρώτο σημαντικό σημείο λοιπόν, αφορά τη διάγνωση! Με ποια κριτήρια θα πούμε ότι κάποιος «χάνει» παραπάνω από το αναμενόμενο για την ηλικία του? Υπάρχουν κάποια τεστ που έχουν φτιαχτεί για το σκοπό αυτό και σε γενικές γραμμές είναι αξιόπιστα. Εξαρτάται όμως και από την εμπειρία του εξεταστή! Τελευταία μου έρχονται διάφοροι που έχουν διαγνωστεί ως ανοϊκοί με τα τεστ και εγώ συστήνω τη διακοπή της θεραπείας που τους χορήγησαν! Δεν θεωρώ πως χρήζουν φαρμακευτικής αγωγής!

Αυτό που πρέπει να αξιολογηθεί είναι η ικανότητα του ασθενούς να συμμετάσχει σε μια συζήτηση, να ζει φυσιολογική καθημερινότητα και γενικότερα η οποιαδήποτε νοητική έκπτωση να μην επηρεάζει τη ζωή του! Για να το κρίνεις,  προϋποθέτει μεγάλη εμπειρία στο θέμα!

Οι δύο μεγάλες κατηγορίες άνοιας είναι η νόσος Alzheimer και η γεροντική – αγγειακή άνοια. Η νόσος Alzheimer έχει γενετική βάση και σχεδόν πάντα βρίσκουμε κάποιον στην οικογένεια που έχει το ίδιο πρόβλημα. Επηρεάζει σχεδόν το σύνολο των νοητικών λειτουργιών με αποτέλεσμα ο ασθενής να παρουσιάζει σημαντική δυσκολία στην καθημερινότητά του. Μια συζήτηση μαζί του αποδεικνύει πως δεν είναι σε θέση να συμμετάσχει επαρκώς.

Η αγγειακή άνοια οφείλεται σε μικροϊσχαιμικές αλλοιώσεις του εγκεφάλου (κάτι σαν μικρά εγκεφαλικά) που όταν πληθύνουν προκαλούν διάσπαση προσοχής (αφηρημάδα), διαταραχές μνήμης, ευερεθιστότητα, συναισθηματική διαταραχή και άλλα σχετικά συμπτώματα. Η συζήτηση με τον ασθενή είναι ικανοποιητική. Σε προχωρημένο στάδιο η συμπτωματολογία μοιάζει με αυτήν του Alzheimer.

Σε κάποιες περιπτώσεις, τα δύο παραπάνω συνυπάρχουν και η διάκρισή τους είναι δύσκολη. Έχω πάντως, παράδειγμα δύο αδελφών που ο ένας πάσχει από Alzheimer ενώ ο άλλος παρουσιάζει μια σχεδόν φυσιολογική κλινική εικόνα με ήπιες μόνον διαταραχές μνήμης. Ο δεύτερος έχει σημαντικές μικροϊσχαιμικές αλλοιώσεις εγκεφάλου που δεν του έχουν προκαλέσει πρόβλημα γιατί δεν κληρονόμησε το γονίδιο του Alzheimer!

Οι ασθενείς με μικροϊσχαιμικές αλλοιώσεις θα πρέπει να προσέξουν τους παράγοντες κινδύνου που συνήθως είναι πίεση, ζάχαρο, χοληστερίνη. Πιο σπάνια βρίσκουμε ότι φταίει κάπνισμα ή και αλκοόλ. Υπάρχουν βέβαια και ασθενείς με μικροϊσχαιμικές αλλοιώσεις χωρίς εμφανή παράγοντα κινδύνου. Συνήθως όμως, υπάρχει!

Ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζω, είναι ότι δεν μπορώ να πείσω τους συγγενείς ότι ο ασθενής δεν χρήζει φαρμακευτικής αγωγής όταν δεν παρουσιάζει σημαντικά συμπτώματα! Νομίζουν ότι τα φάρμακα θεραπεύουν ή έστω επιβραδύνουν την εξέλιξη. Τα φάρμακα όμως, θεωρείται ότι αυξάνουν την απόδοση των υγειών κυττάρων με αποτέλεσμα την βελτίωση της κλινικής εικόνας. Αν λοιπόν, η κλινική εικόνα είναι σχεδόν φυσιολογική, αυτά δεν χρειάζονται! Μόλις ο ασθενής αρχίζει να παρουσιάζει δυσκολίες, τότε πρέπει να χορηγούνται.

Η μεμαντίνη αρχικά είχε δώσει ελπίδες πως επιβραδύνει την εξέλιξη, αλλά αυτό δεν επιβεβαιώθηκε. Στα ποντίκια φαίνεται πως δρούσε νευροπροστατευτικά εμποδίζοντας την νευροτοξική δράση της υπερδιέγερσης των υποδοχέων του γλουταμινικού. Στον άνθρωπο δεν φαίνεται να ισχύει. Επίσης, δεν έχει αποδειχτεί πως το επιτυγχάνει η ομοταυρίνη σε ασθενείς που φέρουν το γονίδιο ΑΡΟΕ ε4, αλλά οι έρευνες συνεχίζονται. 

Πιστεύω λοιπόν, πως δεν υπάρχει ουσιαστική προληπτική αγωγή για την νόσο του Alzheimer. Τα φάρμακα βοηθούν γιατί όσοι τα παίρνουν βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση από αυτούς που δεν τα παίρνουν. Στην αμιγή νόσο του Alzheimer εγώ χορηγώ φάρμακο μόλις γίνει η διάγνωση. Στην γεροντική – αγγειακή άνοια όμως, το βασικό κριτήριο είναι η φυσιολογική καθημερινότητα του ασθενούς. Μόλις αρχίζει να παρουσιάζει δυσκολίες, τότε του χορηγώ φάρμακο.   

Υπάρχουν και κάποια συμπληρώματα διατροφής που αναφέρονται ως αποτελεσματικά, αλλά δεν έχουν λάβει επίσημη έγκριση. Η Ελληνική Νευρολογική Εταιρεία αναφέρει ότι αυτά είναι:

-το gingko biloba στη ΝΑ (νόσο Alzheimer)

 -το FortasynConnect, κυρίως για τις πρωϊμότερες μορφές της ΝΑ (ήπια νοητική διαταραχή ή ήπια άνοια)

-η τραμιπροσάτη (ομοταυρίνη) μόνο σε ασθενείς με ΑPOE ε4 (ήπια νοητική διαταραχή ή ήπια άνοια)

 

ΕΠΙΣΗΜΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ ΤΟΥ ΚΙΝΗΤΙΚΟΥ ΝΕΥΡΩΝΑ

 Μεταφέρω το συμπέρασμα:

Με βάση τα ανωτέρω, συμπεραίνεται ότι τα στοιχεία για τη θεραπευτική αποτελεσματικότητα της ενδοθηκικής χορήγησης MSCs & MSC-NTF δεν είναι επαρκή και συνεπώς η ενδιαφέρουσα αυτή μέθοδος δεν θα έπρεπε να εφαρμόζεται ως θεραπεία ρουτίνας ή στα πλαίσια ιατρικού τουρισμού. Εν όψει των θετικών τάσεων που αναδεικνύουν οι παραπάνω μελέτες, περαιτέρω καλά σχεδιασμένες κλινικές δοκιμές, εστιασμένες ιδιαίτερα σε ασθενείς με πρώιμη νόσο, κρίνονται αναγκαίες.

 Μας πονοκεφαλιάζουν οι φονικοί ιοί!

(το κείμενο έχει γραφεί σε απλή γλώσσα ώστε να είναι καλύτερα κατανοητό)

Η ανθρωπότητα λοιπόν, ανακάλυψε πρόσφατα πως υπάρχουν φονικοί ιοί και προκάλεσε σε πολλούς πονοκέφαλο! Σήμερα όμως, θα ασχοληθούμε με τον πονοκέφαλο!

Γιατί κάποιοι πονοκεφαλιάζουν με τα προβλήματα? Γιατί έτσι τους έφτιαξε ο Θεός! Υπάρχουν δηλ, κάποιοι άνθρωποι που όταν βρίσκονται σε κατάσταση σωματικού ή ψυχικού στρες, τους πιάνει πονοκέφαλος! Συνεπώς, ο πονοκέφαλος δεν έρχεται σε όλους, αλλά μόνον σε όσους έχουν προδιάθεση.

Η προδιάθεση αυτή είναι «συγγενής» συνεπώς, υπάρχει με την γέννηση και σχεδόν πάντα ανακαλύπτουμε κληρονομικότητα, δηλ κάποιος από τους δύο γονείς πονοκεφαλιάζεται. Τα δε προβλήματα από μόνα τους δεν προκαλούν τον πονοκέφαλο, αλλά βοηθούν ώστε αυτός να εκδηλωθεί. Αυξάνουν την συχνότητα των πονοκεφάλων, αλλά και την έντασή τους.

Οι συγγενείς ή κληρονομικοί πονοκέφαλοι, συνήθως ονομάζονται «ημικρανία» παρ’ όλο που υπάρχουν και άλλου τύπου. Δεν θα ασχοληθούμε όμως, με τις ονομασίες, αλλά με την ουσία.

Ο πονοκέφαλος λοιπόν, μπορεί να είναι συγγενής ή επίκτητος. Αν είναι συγγενής, η αιτία υπάρχει μέσα μας και μπορεί να καταπολεμηθεί το σύμπτωμα. Αν είναι επίκτητος, κάτι φταίει και πρέπει να καταπολεμηθεί η αιτία. Πχ ο φονικός ιός κορωνογιός (κορωνοϋιός =  κορωνογιός!), συμπεριλαμβάνει τον πονοκέφαλο στο ρεπερτόριο συμπτωμάτων του, αλλά είναι συχνότατος και στον εμβολιασμό του (σε ποσοστό περίπου 70% των άρτι εμβολιασθέντων!). Αν η γρίππη προκαλέσει ιγμορίτιδα, τότε έχουμε πονοκέφαλο (πιο έντονο το πρωί) που συνοδεύεται από μπούκωμα και αίσθημα ζάλης.

Βέβαια, η αιτία που φοβούνται οι περισσότεροι πονοκεφαλούχοι είναι οι όγκοι (καλοήθεις και κακοήθεις) του εγκεφάλου. Ένας αιφνίδιας έναρξης πονοκέφαλος μπορεί να υποδηλώνει εγκεφαλική αιμορραγία. Υπάρχουν και πολλές άλλες πιο σπάνιες αιτίες.

Αν η αιτία είναι συγγενής, ο πονοκέφαλος μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, συχνά ακόμη και στο Δημοτικό! Οι πρώτοι πονοκέφαλοι είναι ήπιοι και αραιοί. Όσο μεγαλώνει το παιδί, αυξάνονται σε ένταση και συχνότητα και αρχίζει να μην πιάνει το ντεπόν ή το παναντόλ!

Έχουμε διάφορα είδη πονοκεφάλων όσον αφορά την εντόπιση, την ένταση και τα χαρακτηριστικά του πόνου. Ένας σχεδόν καθημερινός πονοκέφαλος ήπιας – μέτριας έντασης σαν «πίεση», ονομάζεται «κεφαλαλγία τάσεως» και συχνά αποδίδεται σε «αυχενικό» γιατί συνοδεύεται από υπερτονία των μυών του αυχένος! Δεν είναι όμως, αυχενικό, αλλά πονοκέφαλος συγγενής της ημικρανίας!

Η κλασική ημικρανία λέγεται έτσι γιατί ο πόνος εντοπίζεται στο μισό κεφάλι. Συνοδεύεται από φωτοφοβία, φασαριοφοβία, αίσθημα γενικής αδιαθεσίας, αδυναμία συγκέντρωσης και ναυτία. Μπορεί να εμφανίζεται κατά την περίοδο (γυναίκες) ή κατά την διάρκεια έντονης σωματικής καταπόνησης ή του σεξ! Συνήθως όμως, εμφανίζεται σε περιόδους έντονου στρες ψυχικού ή σωματικού. Η βαρύτητα διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, από σπάνια επεισόδια ημικρανίας έως σχεδόν καθημερινά πχ, 3-4 φορές την εβδομάδα! Στην «κακοήθη» σχεδόν καθημερινή ημικρανία, συμβάλει και η κατάχρηση παυσίπονων, δηλ όσο συχνότερα παίρνει κάποιος παυσίπονα τόσο περισσότερο πονά! Γι’ αυτό το λόγο, πρόκειται για μια πάθηση που πρέπει να παρακολουθείται από νευρολόγο.

Ο ίδιος ο ημικρανικός ασθενής δεν παρουσιάζει πάντα τους ίδιους πονοκεφάλους. Μπορεί να παρουσιάζει εκτός από την κλασική ημικρανία, κεφαλαλγία τάσεως, αλλά και μια ημικρανία που πιάνει ολόκληρο το κεφάλι ή μόνο το ινία ή μόνο το μέτωπο! Υπάρχουν και τα «ημικρανικά ισοδύναμα» όπου ο πόνος μπορεί να εντοπίζεται σε κάποια άρθρωση ή σε κάποια δόντια! Προφανώς, ένας μη ειδικός γιατρός μπορεί να μπερδευτεί και να ψάχνει άλλες αιτίες! Υπάρχουν και σπάνιες ημικρανίες που συνδυάζονται με εντυπωσιακά συμπτώματα όπως φωταψίες και διαταραχές της όρασης, ακόμη και παροδικές ημιπληγίες σαν αυτές των εγκεφαλικών!

Λένε κάποιοι πως οι κακοήθεις ημικρανίες συνδυάζονται με εγκεφαλικά, αλλά από την προσωπική μου εμπειρία αυτό δεν ισχύει. Μπορεί κάποιου το κεφάλι να πάει να σπάσει απ’ τον πόνο, αλλά αν κάνουμε μια μαγνητική θα είναι όλα μια χαρά! Αυτοί που παρουσιάζουν μικροεγκεφαλικά ή είναι σύμπτωση ή πάσχουν από μια άλλη σπάνια ασθένεια που συνδυάζει εγκεφαλικά με πονοκέφαλο που μοιάζει με την ημικρανία.

Οι ημικρανίες λοιπόν, δεν είναι μόνον διαφορετικές από πάσχοντα σε πάσχοντα, αλλά και στον ίδιο τον πάσχοντα αλλάζουν συχνότατα χαρακτηριστικά όσον αφορά τα συνοδά συμπτώματα,  την εντόπιση, την ένταση και την συχνότητα.  Χρειάζεται λοιπόν, ένας νευρολόγος που να παρακολουθεί τον πάσχοντα και να αντιμετωπίζει την κατάσταση ανάλογα με τα προβλήματα που δημιουργεί. Αν πχ, οι κρίσεις ημικρανίας είναι αραιές, αντιμετωπίζονται με ειδικά παυσίπονα. Αν είναι συχνές, αντιμετωπίζονται με «προληπτική αγωγή», δηλ παίρνει κάποιος κάθε μέρα ένα φάρμακο ώστε να μειώνεται η ένταση και να αραιώνει η συχνότητα. Τελευταία έχουν κυκλοφορήσει και κάποια αντισώματα που χορηγούνται με ένεση και υποτίθεται πως κάνουν θαύματα. Από την προσωπική μου εμπειρία όμως, η αποτελεσματικότητά τους είναι ανάλογη των κλασικών προληπτικών φαρμάκων. Φυσικά, βοηθά και η ψυχολογική υποστήριξη ώστε να μειώνεται το καθημερινό άγχος.

Ο επίλογος είναι, ότι ενώ η ημικρανία που έχει αφεθεί στην τύχη της μπορεί να οδηγήσει σε αναπηρία και ο πάσχων να κάθεται κάθε μέρα κρατώντας το κεφάλι του χωρίς να δουλεύει ή να κάνει τις καθημερινές ασχολίες του, αν παρακολουθείται από ειδικό γιατρό μπορεί να διάγει βίον φυσιολογικόν! Οι πονοκέφαλοι μπορεί να μην περάσουν 100%, αλλά ο πάσχων μπορεί να συνεχίζει κανονικά τις δραστηριότητές του με την κατάλληλη αγωγή!