Ένα από τα πλέον συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι να κάνει κάποιος μια μαγνητική εγκεφάλου για οποιονδήποτε λόγο και σε αυτήν να φανούν στην λευκή ουσία “εστίες υψηλής έντασης σήματος στις Τ2”. Με δεδομένο ότι τα ίδια φαίνονται και στην σκλήρυνση κατά πλάκας, ο ασθενής παθαίνει πλάκα!
Τα περισσότερα όμως, από αυτά τα ευρήματα χαρακτηρίζονται “μη ειδικά” δηλ. δεν έχουν σαφείς απεικονιστικούς χαρακτήρες απομυελινωτικής νόσου και τρέχα γύρευε τι τα προκάλεσε!
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να χορηγηθεί παραμαγνητική ουσία γιατί αν την προσλαμβάνουν οι εστίες αυτές, τότε μάλλον πρόκειται για οξείες φλεγμονές της λευκής ουσίας του εγκεφάλου, άρα η σκλήρυνση κατά πλάκας μπαίνει στις πιθανές διαγνώσεις. Διαφορετικά, αν δεν υπάρχει πρόσληψη, οι εστίες είναι λίγες και δεν έχουν “ειδική απεικονιστική εικόνα”, το πιθανότερο είναι να πρόκειται για “τυχαία ευρήματα” και να μην έχουν καμιά κλινική συνέπεια στην υγεία του ασθενούς.
Παρόμοιες εστίες μπορεί να φανούν και σε άλλες παθολογίες όπως πχ οι ρευματοπάθειες. Πρόκειται για εστίες “απομυελίνωσης” δηλ. βλάβης της μυελίνης (λευκής ουσίας) του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η θέση των βλαβών αυτών στην μαγνητική, μπορεί να βοηθήσει στην διάγνωση.
Για να γίνει η σωστή διάγνωση χρειάζεται μια προσεκτική κλινική εξέταση με το ιστορικό του ασθενούς και συμπληρωματικές εξετάσεις όπως τα οπτικά προκλητά δυναμικά. Αν υπάρχει αμφιβολία, πρέπει να γίνει οσφυονωτιαία παρακέντηση και να ληφθούν υπόψιν τα ευρήματα, όπως ο δείκτης IgG.
Το θέμα περιπλέκεται αν ο ασθενής δεν είχε ποτέ συμβατή συμπτωματολογία και οι εστίες δεν προσλαμβάνουν παραμαγνητική ουσία. Σημαίνει ότι δεν είναι “ενεργές” άρα πρόκειται για παλιές βλάβες δηλ. για ουλές! Αυτό όμως, δεν αποκλείει την σκλήρυνση κατά πλάκας και συνήθως, ζητούμε παρακλινικό συμπληρωματικό έλεγχο.
Όμως, επειδή ο ασθενής δεν έχει συμβατά συμπτώματα και συχνά πρόκειται για άτομα που φοβούνται για την υγεία τους, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί! Μου έχουν τύχει περιπτώσεις που οι εστίες πράγματι οφείλονταν σε παλιά ασυμπτωματικά επεισόδια (ώσεις) της σκλήρυνσης κατά πλάκας, αλλά οι ασθενείς ήταν κλινικά υγιέστατοι! Η δική μου συμβουλή ήταν να μην κάνουν τίποτα εκτός από περιοδικό έλεγχο με μαγνητική, ώστε να διαπιστωθεί πιθανή εξέλιξη. Όσοι με άκουσαν, πήγαν καλά.
Υπήρξαν όμως και αυτοί που έτρεξαν σε άλλους γιατρούς για να το ψάξουν περισσότερο! Η διάγνωση επιβεβαιώθηκε με οσφυονωτιαία παρακέντηση και άρχισαν να παρουσιάζουν συμπτωματολογία, πολλές φορές σοβαρή!
Γιατί έγινε αυτό? Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που όπως και τα υπόλοιπα αυτοάνοσα, εξαρτάται πολύ από την ψυχική μας διάθεση. Αν κάποιος είναι χαλαρός (“τραλαλά” λέγεται επιστημονικά), δύσκολα θα συμβεί “ώση”, δηλ. επίθεση των αντισωμάτων στην μυελίνη του ΚΝΣ και βλάβη της. Αν αντίθετα είναι τρομαγμένος, στενοχωρημένος, αγχωμένος και τα ρέστα, η πιθανότητα ώσης είναι μεγάλη. Τα περισσότερα από τα κλινικά προβλήματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας εμφανίζονται σε περιόδους στεναχώριας! Γι αυτό το λόγο, συνιστώ πάντα παρακολούθηση από ειδικό ψυχολόγο.
Βέβαια, η θέση του γιατρού είναι δύσκολη. Αν ακολουθήσει τον δρόμο της παρακολούθησης χωρίς φαρμακευτική αγωγή, μπορεί να συμβεί μια σοβαρή ώση και να του ζητήσουν ευθύνες! Είναι λοιπόν, απαραίτητο να εξηγήσει στον ασθενή την κατάσταση χωρίς να τον τρομάξει!
